وبلاگ مجله اینترنتی آگورا
» سینما انقلابی در دنیای هنر
هنر و تمدن امروز انسان ها
آیا این از آورده های سینما به مفهوم کلی آن نیست، که کودکان محصور در جزایر دورافتاده خلیج فارس، که تاکنون حتی چیزی متحرک بر چهارچرخ ندیده اند، با شنیدن صدای هواپیماهایی که در ارتفاع بلند، از روی سرشان پرواز می کنند، و بدون آنکه بتوانند آنها را ببینند، شناسایی شان می کنند. و یا در دورافتاده ترین دهکده های جهان، «مایکل جکسون» و «چه گوارا» را خوب میشناسند؟
بابی دلون، در جایی می خواند:
«من انعکاس خود را در ارتفاع بسیار، روی دیوار، بر آیینه اندیشه هایم، می بینم.»
دیدن «انعکاس» خود یک «انقلاب» بود که در اوایل قرن گذشته، روی داد. این انقلاب به ما هشدار داد که، دلايل باستانی انجام امور، دیگر حقانیت ندارند. و ما باید، تعریفهای دیگری دست و پا کنیم. اما ما هنوز (و به فراخور حالمان، در کنار و گوشه های این جهان)، به زعم پندارها، ایدئولوژی ها و سنن خود، در تراژدی گذشته دست و پا می زنیم. در حالی که به جبر پیشرفت، حتی خرید و فروش لوبیا و نخودمان، از راه سینما و بینش های نوین آن انجام می شود. و به ناچار کدام یک از ما لگدکوب خواهد شد؟
مطلب مرتبط
طرز تهیه چیز کیک پنیری بدون گلوتنآیا دیدن و درک کردن این «سینما»، ضرورت نیافته است؟
حتی از کلاسهای ابتدایی دبستانها؟
این طور که باز می گویند، هم اکنون نیز، ما در سراسر جهان در عصر انقلاب زندگی میکنیم. اما آنچنان که در «کتاب تحولات» نوشته «پی. دبلیو. بریجمن» آمده است:
«معنای واقعی یک واژه را، نه با آن چه انسان درباره اش می گوید، بلکه از آنچه با آن می کند، می توان دریافت.»
بر این پایه، انقلاب به مفاهیم پیشین، یعنی زدودن دوران گذشته و جانشین ساختن دورانی جدید، پدیده ای است ایستا. به این مفهوم که با جایگزین شدن دوران جدید، انقلاب تمام است. اما آنچه که امروز در حال رخ دادن است، بیش از آن که انقلاب باشد، یعنی ایستا، تحولات رادیکال است، یعنی پویا.
تحولات رادیکال کامپیوترها، در این زمینه چه گویا است. «الوین تافلر» آینده نگر و جامعه شناس، بی دوامی و کم دوامی را از جمله ویژگی های خاص تحولات رادیکال» حاکم بر شرایط کنونی جهان می خواند و .. زوال و تجدید ساختمان» را «اسم عبور به فردا» و هشدار می دهد، که در این شرایط هیچ کس نمی تواند برنامه هایش را برای بیش از ده سال، طراحی کند. که همان ده سال نیز ریسک خطرناکی است. زیرا شاید فردا، حرف برنامه ریزی برای کامپیوتر هم، مانند حرفه نعلبندی، منسوخ شود. زیرا حالا، کامپیوترها نیز خود برنامه ریز شده اند و، خود، خود را می سازند.
و این شرایطی است که هنرمند امروز با آن روبرو است. و نه تنها هنرمند، بلکه دانشمند و عالم امروز نیز چنین است. زیرا دانش هم دچار ویروس تحولات رادیکال شده است. حال دیگر دغدغه خاطر علم، گردآوری حقایق و تجربیات و انتقال آنها نیست بلکه استخراج حقایق جدید و گاه ظاهرة نامربوط و خارج از موضوع از داده های موجود است، درباره ماهیت تفکرات، طرح ها و موجودیت های جدید، که این بسیار متفاوت است با نگرش قدیم دانش به جهان)، در کتاب «سینمای گسترش یافته» نوشته «جین بانگبلاد» آمده است:
واقعا بر تفسير ما از آنچه که «فراست و هوش» نامیده می شود چه خواهد رفت، زمانی که کامپیوترها، به عنوان ادامه دهنده شعور انسان، به تعداد رادیوهای ترانزیستوری به بازار آیند؟ (که آمده اند).
- ما چگونه مدافع اخلاقیات کنونی خود خواهیم بود، در حالیکه هم اکنون «بیوکمیست ها» (دانشمندان علم شیمی و زیست شناسی) با کشف رموز سلول های موروثی و شکل دهنده بدن و روان جانداران به ساختن «زندگی» و «جاندار» مشغولند؟ (در سال ۱۹۷۰ یکی از دانشجویان رشته بیوشیمی دانشگاه کالیفرنیا در لوس آنجلس، برای تز خود، سلول زنده ای را در لوله آزمایشگاه تولید کرد.)
-بر تعریف ما از «انسان» چه خواهد رفت، در حالی که هم اکنون ممکن است همسایه دیوار به دیوار ما، یک «سایبورگ» یا انسانی باشد که یک با بخش عمده ای از اعضای بدنش غیرارگانیک و مصنوعی باشد؟
و چه بر فرهنگ ها و سنن خواهد آمد اگر، به گفته مارشال مک لوهان حضور اولین ماهواره به طبیعت و جامعه، به مفهوم متعارف آن پایان بخشد». و سینما و زاده های آن، وقایع کهکشانها را، حین وقوع، به خانه های ما آورد؟ (که اینها سال ها است که شده است.)
